Ligging
De Vughtse Heide wordt in het zuiden begrensd door de Loonsebaan en de Boslaan, in het noorden door het Drongelense afwateringskanaal en in het westen door de Lunettenlaan.

Omvang: ca. 75 ha.

Toegankelijkheid: Parkeerplaats Loonse Baan t.o. restaurant. 
Openbaar toegankelijk tussen zonopgang en zonsondergang. Honden aan de lijn.

Eigenaar: Ministerie van Defensie.

Beheer: Gemeente Vught.

Geschiedenis
In het verre verleden vonden er ook al 'defensieve' activiteiten plaats. Op 5 februari 1600 vond het laatste heroïsche riddergevecht in West-Europa plaats, bekend als de 'Slag van Lekkerbeetjen'. Later werd het gebied dat toen meer dan 250 hectare groot was, door de boeren gebruikt om er hun vee te laten grazen. Het werd toen de Grauwe Gement genoemd. In 1842 werd het heidegebied overgedragen aan Koning Willem II, die er in 1844 een legerplaats bouwde, ter verdediging van 's-Hertogenbosch. Om het fort 'Isabella' lagen acht Lunetten. Een lunet is een halvemaanvormige versterking, omringd door een gracht. Lunet komt van de Franse naam voor de maan, la Lune. Drie van deze lunetten liggen in de huidige Vughtse Heide, met daartussen epaulementen, rechte stukken water.  Bij hun bouw waren de lunetten hoekige, kale dijken (vergel. de verdedigingswerken van bijv. Heusden) met een ruim onbegroeid schootsveld. Nu zijn ze dicht begroeid met bomen en struiken.

Ook de Tweede Wereldoorlog heeft zijn sporen achtergelaten op de Vughtse Heide: het Nationaal Monument Kamp Vught en de Fusiladeplaats.

Flora

Op de grens van het zand en de begroeiing groeien mossen. Later kwam hier gras, brem en heide. De eerste bomen zijn berken en grove dennen, en op de meer vruchtbare grond eiken en beuken.
Langs de waterkant van de lunetten groeien verschillende grassoorten, zoals riet, pijpestrootje en pitrus. Van dit laatstgenoemde gras werd vroeger de groene schil afgehaald. De kern werd gedroogd en gedrenkt in schapenvet. Deze gebruikte men dan als lont voor olielampen. Ook groeien hier de kruidig ruikende Gagelstruiken.

Fauna
Door de oude bomen, het dichte struikgewas, afgewisseld met open plekken, en de aanwezigheid van water is de Vughtse Heide een ideale plaats voor vogels. U kunt er vele kleine zangvogels aantreffen zoals verschillende soorten mezen, lijsters, vinken, roodborstjes en winterkoninkjes, maar ook gaaien, boomklevers, spechten, ijsvogels, gekraagde roodstaarten en wielewalen.
De Natuur en Milieugroep Vught heeft in februari 2009 een eekhoornnestentelling gehouden. Men telde 19 nesten, ogeveer evenveel als in bij de laatste telling in 1999.

Literatuur: R. de Vrind De Vughtse heide vertelt. Verkrijgbaar via Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.

Wandeling
Kijk voor een wandelroute over de Vughtse heide op onze wandelpagina.