Ligging: tussen de Ertveldplas, de Dieze en Treurenburg.
Toegankelijkheid: via Orthen, de Engelsedijk en de Kerkhoekweg.
Eigendom: Gemeente ’s-Hertogenbosch
Beheer: Stichting FREE Nature.
Oppervlakte: 55 ha

De gemeente ‘s-Hertogenbosch, het waterschap Aa en Maas en de provincie Noord-Brabant hebben van de Diezemonding een natuurpark gemaakt. Een van de terreinen binnen de Diezemonding is de Ertveldpolder; daar lopen nu de zogeheten Rode geuzen en de Konikpaarden. In 2015 is de Diezedijk langs de Dieze gedeeltelijk doorbroken en er is een nevengeul van de Dieze gemaakt.

De waterplassen langs de Engelsedijk zijn wielen. Een wiel is een plas die meestal onstond bij een dijkdoorbraak en dan ook vaak rond was, omdat er een draaikolk ontstond in het dijkgat. De langgerekte vorm komt hier waarschijnlijk doordat hier een overlaat in de dijk was (zie kaart hieronder). Deze wielen worden de Franse Wielen genoemd, maar onbekend is waarom (als tegenhanger tegen de Engelsedijk, eigenlijk Engelensedijk?). 

Vroeger was het gebied een overloopgebied van de Beerse Maas; hier kon het water van de Beerse Maas via de oostwaarts gelegen polder van de Eigen over een overlaat in de Dieze stromen en zo verder weer naar de Maas. Bij hoge waterstanden, ging het water over de linker Diezedijk naar de buitenpolder van Engelen en dan ten zuiden van Vlijmen naar de Baardwijkse overlaat. In de hoek bij de A59 stond later een stoomgemaal (zie foto) waar in het voorjaar het water van de Beerse Maas werd weggepompt naar de Dieze en verder afgevoerd naar de Maas. De sloot die hier loopt is nog een restant van de weteringen waardoor het achterland werd leeggepompt (Ploossche wetering, Rompertwetering). Hierboven de situatie in 1925 (bron: topotijdreis.nl).

Rode geuzen

Vaak staat de kudde Rode geuzen (runderen) in het gebied ten zuiden van de Kerkhoekweg. Dit gebied is in te delen in twee delen: een gedeelte voormalige weidegrond met daarin een aantal ondiepe poelen en een gedeelte dat ingesloten ligt binnen een vierkant van dijken. Dit gedeelte is ruig begroeid. De dieren hebben daardoor een ruime keuze bij het zoeken naar voedsel. Ze bepalen zelf welke voeding er nodig is om gezond te blijven. Grazend door de ruigte hebben de dieren al diverse paden opengebroken. Tevens zie je duidelijk de plaatsen waar ze de nacht doorbrengen of rustig gaan liggen om te herkauwen. Opmerkelijk hierbij is dat als je op een gure winderige dag door het gebied loopt, je juist op deze plaatsen opeens een luwte voelt. Er worden regelmatig excursies door het gebied verzorgd door de Stichting FREE Nature.

Koniks  

Sinds voorjaar 2010 grazen er ook Koniks in De Diezemonding. Koniks zijn paarden die zijn teruggefokt uit de Tarpan, het oorspronkelijke Europese wilde paard. De Koniks worden op natuurlijke manier gehouden en zijn niet gewend aan contact met mensen. Om ze in deze staat te houden mogen ze beslist niet worden aangehaald of gevoerd. Laat ze dus met rust bewonder ze van een afstand in het landschap. 

Otters

Die zijn er nog niet, maar het gebied zou er zeer geschikt voor zijn. Vroeger kwamen otters en bevers zeer algemeen voor rond Den Bosch, maar in vorige eeuwen werden ze uitgeroeid. Door herintroductie is de bever is al weer te vinden langs de Maas- en Dommeloevers. Er zijn otters uitgezet in Overijssel. Als die zich verder naar het zuiden gaan verspreiden, maakt de Diezemonding een goede kans als vestigingsplaats.

Klik hier voor meer informatie over FREE Nature en over de Diezemonding in het bijzonder..