Als je nu door het Bossche Broek loopt slaat de schrik je soms om het hart. Graafmachines verplaatsen grote hoeveelheden zand, sloten worden gedempt, kortom, het lijkt wel een bouwterrein in plaats van een natuurgebied. 

Wat gebeurt er?

Nee, er komt geen woonwijk in het Bossche Broek. Er komt ‘Nieuwe natuur’, zo leert het bord bij de ingang aan de Hekellaan ons. Is het Bossche Broek dan geen natuur? Ja en nee. Natuurlijk, er groeien planten en bomen en er lopen zelfs reeën rond. Maar het is een cultuurlandschap, grotendeels ingericht als landbouwgebied. En daar gaat iets in veranderen.

Waterhuishouding

De veranderingen betreffen vooral de waterhuishouding in het Bossche Broek. Die wordt nu geregeld door een slotenstelsel dat het water afvoert, zodat de grondwaterstand op een bepaald peil blijft. Door de grondwaterstand te verhogen kan weer het oorspronkelijke bloemrijke ‘schraalgrasland’ ontstaan, waarin zeldzaam geworden planten en bijbehorende dieren weer kunnen terugkeren.

Daarvoor is nodig dat er schoon, onbemest water binnenkomt. Het nieuwe Segers-gemaal, bij de A2, voert inmiddels al het landbouwwater uit het gebied de Kloosterstraat rechtstreeks af naar de Dommel.

Waar komt het water vandaan?

Natuurlijk door de regen die rechtreeks op het gebied valt, maar vooral ook van onder de grond: kwelwater. Ten opzichte van het zuidoosten van Noord-Brabant ligt het Bossche Broek meer dan 30 m lager. Het regenwater dat in het zuidoosten, op de zandige, doorlaatbare grond valt, stroomt ondergronds naar het noorden, en komt in lagere gelegen gebieden zoals het Bossche Broek, als kwelwater weer aan het oppervlak.  Omdat de bodem van het Bossche Broek grotendeels bedekt is met een kleilaag, kan het kwelwater niet overal zo maar naar boven komen. Wel komen hier en daar verspreid zandkoppen aan het oppervlak, die deel uitmaken van de lange strook opgestoven zand (‘dekzandrug’) die langs de noordelijke rand van Brabant loopt en waar o.a. de Loonse en Drunense duinen bijhoren. Door die zandkoppen tussen de ondoorlaatbare klei wordt het kwelwater naar boven gedrukt.

Werkzaamheden 

Om het water vast te houden wordt een aantal sloten gedempt en worden stuwen geplaatst. Regen- en kwelwater worden op die manier langzamer afgevoerd en de grondwaterstand stijgt. De sloten die blijven, worden ‘natuurwater’ en verliezen hun afvoerfunctie. De randen van veel sloten worden afgevlakt om een natuurlijke overgang van water naar land te verkrijgen.

Natuur en recreatie

Het zo dicht bij het stadscentrum gelegen Bossche Broek is van oudsher een ideaal recreatiegebied. Maar soms zijn natuurbeheer en recreatie met elkaar in strijd. Om beide functies mogelijk te maken wordt onderscheid gemaakt tussen het noordelijke deel (tegen de stad aan) en de Zuiderplas, en het zuidoostelijke ‘reservaatgedeelte’ inclusief de PTT-plas.

Het noordelijke deel wordt toegankelijker door aanleg van nieuwe wandelpaden. Verder wordt er voorzien in een ‘struingebied’ zonder paden, waar overal mag worden gewandeld.

Hoe gaan al die plannen uitpakken? Komt er een goed evenwicht tussen natuurbehoud en recreatiebehoefte? Kunnen we de natuur in het Bossche Broek ook echt ‘beleven’?

Zodra de graafmachines weg zijn is de natuur aan zet en zien we wat er gebeurt…

 




Meer weten?

Zo lang er in de Bossche Broek gewerkt wordt, naar verwachting tot de tweede helft van oktober, heeft de Dienst Landelijk Gebied van het MvLNV een directiekeet geplaatst waar je uitleg kunt krijgen over de plannen en waar ook een uitgebreide brochure te verkrijgen is. De keet staat langs de Zuiderplasweg bij de Pettelaarse Schans en is geopend iedere vrijdagmiddag van 14.00 tot 16.30 uur. Er is een medewerker aanwezig om vragen te beantwoorden.

Verder kan informatie worden verkregen bij Staatsbosbeheer, tel. 0412-475111 (tijdens kantooruren).

Wat denk jij ervan?
 Je mening over de werkaamheden in het Bossche Broek kun je kwijt op het Forum van deze website (mits ingelogd).