Verslag stageperiode bij Natuurbeleving op Maat IVN ’s-Hertogenbosch
Wat is natuurbeleving op maat?
Natuurbeleving is het positief ervaren van natuur met al je zintuigen: natuur voelen, horen, zien, ruiken en proeven. Natuurbeleving op maat is natuurbelevings-activiteiten verzorgen voor doelgroepen met een specifieke behoefte (meestal een beperking). Tot nu toe waren dat bijvoorbeeld ouderen in instellingen, thuiswonende ouderen die bijna de deur niet meer uit komen en dreigen te vereenzamen en een groep mensen met psychische problemen. Natuurbeleving op maat wil hen (weer) in aanraking brengen met de natuur, indien mogelijk naar buiten krijgen en laten bewegen.
Als dat niet mogelijk is halen zij de natuur naar binnen, naar de mensen toe. Uitgangspunt is natuurbeleving, de werkgroep wil alle zintuigen prikkelen d.m.v. zien, horen, voelen, ruiken en proeven. Zij willen natuurherinneringen van vroeger ophalen ook door bijv. een verhaal, liedje, gedichtje of zelfs een sprookje en gebruik maken van de natuur om ons heen, wat op dat moment te zien is, groeit en bloeit. Bij een activiteit in een instelling (bijv. een verzorgingshuis) halen zij de natuur naar binnen en maken daarbij soms ook gebruik van een diaserie of PowerPoint presentatie. En als het enigszins mogelijk is gaan ze even met de mensen naar buiten, al is het maar een rondje door de tuin bij de instelling. Voor mensen die nog zelfstandig wonen en meer mobiel zijn kunnen zij wandelingen organiseren in de eigen omgeving en hanteren dan dezelfde uitgangspunten. Ze vertellen over de natuur, maar schenken ook aandacht aan cultuurhistorische aspecten.
Verslag van de uitvoering van de opdracht
Ik ben bij drie activiteiten aanwezig geweest, in drie verschillende verzorgingshuizen, elk met hun eigen sfeer. Bij de laatste bijeenkomst heb ik de activiteit zelfstandig uitgevoerd. Bij alle drie de huizen was de beleving van de bewoners met de natuur intens. Herinneringen kwamen boven, de mooiste verhalen, stralende ogen en soms ogen vol met weemoed. Het raakte niet alleen de bewoners, maar ook mij. Iedere keer weer.. Zoals een bewoner zei bij het opsnuiven van de geur van humus uit het herfstbos: “Ik ben weer even op de holle wegen in Limburg geweest”. Wat een mooi werk is dit en zó belangrijk.
De activiteiten beginnen steevast met een prikkelende diaserie, om de mensen enthousiast en nieuwsgierig te maken voor het thema. Dienbladen liggen vol met natuurlijke producten rondom het thema seizoenen. De natuur werd letterlijk naar binnen gebracht. Voelen, proeven, ruiken, zien en horen. Een waar natuurmoment! En zoals gezegd, verhalen kwamen vanzelf los, herinneringen worden beleefd en gedeeld. Ik heb gezorgd voor aanvulling op het dienblad met verse humus uit het herfstbos, paddenstoelen en een opgezette eekhoorn, met wie een bewoner graag op de foto wilde. Ik heb ervan genoten. De betrokkenheid is zo groot. Een begeleidster zag haar bewoners van een hele andere kant “Oh, wat mooi, deze mevrouw zegt normaliter niet zo veel, maar nu houdt ze niet op met praten. En wat een plezier heeft ze! Heel bijzonder”. Ik kijk met een warm gevoel terug en met bewondering voor de vrijwilligers die dit organiseren. De IVN slogan “beleef de natuur” komt hier volledig tot haar recht!
Sonja Onstenk, IVN natuurgids in opleiding
