Vandaag een binnenprogramma in het gebouw van de Scouting te Rosmalen. Veertien kinderen luisterden naar de toelichting op het programma, waarna ze in twee groepjes uiteen gingen. Zeven kinderen gingen aan de slag met petflessen, pollepels, ijzerdraad, naald en garen en heel veel pel pinda’s en zaden. De kinderen mochten kiezen. Maak ik een voedersilo van een petfles en een pollepel, een netje van ijzerdraad, of rijg ik pel pinda’s tot een lange ketting? En kunnen er niet ook pel pinda’s in de petfles als ik een grote opening maak? En, ach, mag ik ook twee verschillende maken? Trouwens welke vogels eten volgens jullie zaden en pinda’s? Welke daarvan zie je in jullie tuin of op het balkon? Heel wat, dat bleek wel. Er is hard gewerkt en het resultaat ging mee naar huis. Voor in de tuin, op het balkon, of ergens anders buiten.
Laatste weekend van januari is de: Nationale Tuinvogeltelling | Vogelbescherming, doe je ook (een halfuur) mee?

Het andere groepje ging in een ander lokaal aan de slag met uilenballen. Eerst maar eens de vraag welke uilen zijn er? Ze wisten ze samen allemaal. De kerkuil, de velduil, de ransuil, de steenuil, de bosuil en natuurlijk de oehoe. Heel voorzichtig plukten ze een bal uit elkaar met een pincetje en ontdekten heel veel piepkleine botjes, kaken, schouders, schedels die soms nog een beetje schoon gemaakt werden met een zachte tandenborstel. Op het zwarte papier was goed te zien wat er allemaal tevoorschijn kan komen uit zelfs maar eén uilenbal. Soms wel drie schedeltjes. ‘Dit was wel een hele hongerige uil', riep een van de kinderen (Melle) toen hij alweer een schedeltje aantrof. De meeste zijn veldmuizen, een van de woelmuizenfamilie. Maar er waren ook andere bij. Hoe je ze kon herkennen? Met een loepje. En ja hoor, kijk maar, de uiteinden van de kiezen zijn rood, dat moet een spitsmuis zijn. 'Ja, of gewoon een slecht gebit', riep een van de kinderen. Alles wat was gevonden mocht in een piepklein plastic zakje mee naar huis. 

In de pauze limonade met een chocoladekoek, koffie voor de begeleiders. Samen in de grote ruimte. En daarna wisseling van groepjes. 

Aan het einde wachtte René, die vandaag voor het laatst aanwezig was, een verrassing. Elk kind gaf hem een eigen kaart met daarop een tekst of tekening. We gaan René missen. De kinderen ook. Dankjewel René voor alles wat je ons hebt geleerd.

Zondag 10 november gingen elf kinderen op pad met de natuurgidsen. Dit keer in en rond Haanwijk, waar we begonnen met een rondwandeling. Elk kind kreeg een bingo-kaart met plaatjes van paddenstoelen en een spiegeltje om onder de hoedjes te kunnen kijken naar de sporen. Op de kaart kruisten de kinderen aan welke ze hadden gezien. Ze zagen er meer dan er op de kaart stonden!!!
- De amethistzwam, ook wel de rodekoolzwam genoemd vanwege zijn kleur.
- De biefstukzwam die al een beetje ver heen was, helemaal zwart, zacht en nattig
- Heel veel spekzwoerdzwam op een dode boom
- Zwavelkopjes
- Russula
- Kastanjeboleet met gaatjes ofwel buisjes onder hun hoed waaruit de sporen de wijde wereld inwaaien,
- Stuif zwammetjes
- Elfenbankjes
- Tonderzwam
- De sombere honingzwam, maar waarom somber?
 
Even was er meer aandacht voor de vele kikkertjes dan voor de paddenstoelen. We struinden verder door de herfstbladeren in het sterrenbos (een bos met lanen die vanuit een middelpunt naar de uiteinden lopen en zo een ster vormen) met verzamelen van takjes, gekleurde bladeren, eikels en schors om te gebruiken later in het programma. Eerst nog even een quiz; goed of fout. In twee groepen uiteen, elke groep een gespreksvoerder, want over het antwoord moest wel overleg worden gevoerd. Het leidde tot pittige discussies. De groep die het juiste antwoord gaf, mocht vijf stappen vooruit. De groepjes gingen aardig gelijk op. Vlakbij het buitenlokaal van Brabants Landschap maakten de kinderen vol enthousiasme, van hun bijeen gesprokkelde verzameling uit het bos, een natuurschilderij op de grond. Helaas konden die niet mee naar huis. Ze zijn bewaard gebleven in de foto's die zijn gemaakt. 
boom met paddestoel

 

Paddestoel geel 300 200 

Groep bruin 300 200  groep 3 bos 300 200

Activiteiten Jeugdnatuurgroep
Op 13 oktober zijn wij met de jeugd erop uitgegaan voor een leerzame ochtend in Voedselbos Woest. Deze activiteit is georganiseerd door vijf enthousiaste studenten van Van Hall Larenstein. Ondanks de koude start van de dag, met af en toe een kleine bui, stortten de kinderen zich vol energie op het thema van de ochtend: de egel.

Op deze zonnige en warme septemberdag (8 september) is de jeugdnatuurgroep op ontdekking gegaan in de uiterwaarden van de Maas (Empelse Waard). Na een korte kennismaking, om elkaars namen te leren, zijn wij langs de Maas gaan lopen. Hier hebben wij molshopen gezien en keutels van konijnen, maar ook struiken met doorns en rode besjes. Deze struik heet de meidoorn. Vroeger werd deze struik gebruikt als erfafscheiding, voordat er prikkeldraad was. Vragen over de Maas zijn ook gesteld; hoe lang is deze rivier?, door welke landen stroom deze? en wat is het verschil met de Rijn qua type afwatering? Even verderop was het leuk klimmen voor onze jeugd in bomen. Heel veel dikke stammen van wilgen bij elkaar, het leek wel een octopus met al zijn tentakels (zie eerste foto). Ook met laarsen het water in, dammetjes bouwen van zand en een schep en uiteraard steentjes proberen te ketsen over het water zorgde voor plezier. Diverse boten en een containerschip kwamen voorbij, met uiteraard golven die daarbij ontstaan! Hier zijn ook sporen te ontdekken, zoals lijnen in het zand (door de golven van scheepvaart), een wand met heel veel gaten (overzwaluw heeft zijn nestje hierin) en van de bever (platgelopen gras). Tussendoor ook nog even ruiken aan de watermunt en via de dijk terug hebben wij een mooie wandeling gemaakt.  

Meer informatie over dit natuurgebied: Empelse Waard - Natuurgebied | Natuurmonumenten

JNG 2024 09 octopus 300 200 JNG 2024 09 maas 1 300 200 JNG 2024 09 octopus klim 300 200 JNG 2024 09 maas 2 300 200 JNG 2024 09 maas 3 300 200

Blotevoetenpad graafseakkerDe Graafse Akker is een groots en groen terrein waar van alles te doen en ontdekken is! Op deze zaterdag (8 juni) hebben wij eerst een spel gedaan: slakkenrace. Met voorwerpen hebben de kinderen een slak nagebootst. Ze kregen een abc-quiz over slakken: vraag goed? Dan mocht de slak, het voorwerp, een stapje vooruit.
Daarna met de
zelfgeplukte (en eetbare) bloemetjes en blaadjes zelf een kruidenboter maken. De eerste trek is gestild met een kom tomatensoep en stokbrood met eigen gemaakte kruidenboter erop! Vervolgens zijn we met zijn allen het blotevoetenpad opgegaan, met wel 10 verschillende ondergronden. Met gedroogd gras, een vergrootglas en de zon proberen om vuur te maken. Best moeilijk, concentratie en geduld voor nodig! Diverse keren was er rook! Wow! Lekker spelen in het rek, op de trampoline springen, balletje trappen en voorbereidingen treffen voor een kampvuur.
Tussendoor
nog even lekker snacken met frietjes. Enkele ouders druppelden al binnen toen wij het kampvuur probeerde aan te steken. Gelukt! Marshallows aan stok, roosteren maar en dan lekker opeten tussen twee biscuitjes. Geweldige afsluiting van het schooljaar, met elkaar, rondom een waanzinnig kampvuur

kampvuur 300 200 vuur maken 300 200 slakkenrace 300 200  loopjes 300 200 kaasjeskruid 300 200

 

De dag (12 mei) begon al vroeg warm te worden. De zon scheen op volle kracht. Acht kinderen zochten, in de bossen van Maliskamp met schepnet in een donkere plas tussen de waterplanten, naar waterdiertjes. De kikkers lieten van zich horen. Lantaarntjes zweefden boven het wateroppervlak en landden op het struikgewas rondom de plas. De waterdiertjes konden ze samen heel goed bekijken, zodra ze bij elkaar werden gebracht in de glazen bakken. Salamanders, piepklein, maar ook twee grote met spikkels op hun buik. Waterschorpioenen. Een hele grote libelle; die binnenkort het water ging verlaten om nog een paar dagen te vliegen, eitjes te leggen en dan na vijf jaar onder water te hebben geleefd zat zijn leven erop. Nadat de totale vangst was opgeschreven, was het tijd om de diertjes weer voorzichtig uit de bakken het water in te laten glijden....

De kinderen werden uitgenodigd om naar een plek in het bos te gaan. Ze werden opgedeeld in twee groepen die elk een eigen naam voor hun groep mochten bedenken. Het werd Salamanders voor de ene groep en Muggenhaters voor de andere. Elk kind in de groep kreeg een nummer. Per groep van 1 tot en met 4. Zodra de naam van de groep plus het nummer werden geroepen, renden twee kinderen met hetzelfde nummer naar het midden waar ze het blad van de boom moesten aanwijzen dat door de begeleider werd genoemd. Dat viel nog niet mee. Want hoe ziet het blad van de kastanjeboom er ook alweer uit? Of die van een dennenboom? De Salamanders hadden er 10 goed. De Muggenhaters 2. In het spel dat volgde, kwamen ze op bijna gelijke stand uit. Tien minuten kregen de groepen om 10 dingen uit de natuur te zoeken waarvan ze dachten dat de andere groep die niet zou inbrengen. En soms bleken het juist de veelvoorkomende dingen te zijn, zoals gras of een takje waar de andere groep niet aan had gedacht. We sloten af met het nadoen van de beweging van de duizendpoot en de miljoenpoot. De kinderen wisten goed hoe dat moest. De tekening van het lijf, de segmenten waaruit het lijf is opgebouwd en de twee (van de duizendpoot) of vier poten (van de miljoenpoot) per segment waren behulpzaam. 

Op deze zonnige zondagochtend (14 april) zijn wij met de kinderen op verkenning gegaan in het moeras dat naast de wijk de Groote Wielen ligt. Wij hebben ontdekt dat de lente volop aanwezig is, bij de wilgen zitten er al katjes aan, we hebben witte, gele en paarse planten gezien en zelfs een aantal vlinders zien vladderen. Rondom het moeras zijn er ook watervogels goed te bekijken. Met verrekijker en scoreformulier zijn de kinderen aan de slag gegaan: krakeenden, kuifeenden, wilde eenden, meerkoeten, grauwe ganzen en heel veel knobbelzwanen, en zelfs een mandarijneend hebben zij gespot. In het moeras is ook steilwand met gaten te vinden, een plek waar de oeverzwaluw graag zijn nestje gaat maken (in die gaten!). Ook een mega grote burcht gezien waar de bever woont, maar ook vraatsporen en glijbanen van de bever hebben de kinderen ontdekt. Met een loep zijn ook diverse korstmossen bekeken. Een kind zei: het lijkt wel koraal!
 
De jeugd natuurgidsen hebben deze ochtend de kinderen weer wat natuurwijzer gemaakt! 
 
Hierbij een link naar een film die in dit gebied is opgenomen: Moeraszone Groote Wetering - YouTube
 
zwanen kormost met handen mandarijeend korstmos uitzicht moeras

 

Vandaag (10 maart) waren wij te gast in het Voedselbos Woest (ligt in het Kanaalpark nabij Rosmalen). De vrijwilligers van dit voedselbos, Annette, Charlie, Ineke, Nancy en Martijn, hebben ons mee op avontuur genomen. 

Na een korte introductie wat een voedselbos is, zijn de kinderen in drie groepen uit elkaar gegaan:
- planten poten 
- rondwandeling door het voedselbos 
- met wilgentenen het begin gemaakt van een uitkijkzichtspunt (zie foto1, 3 en 5).
 
Alle kinderen hebben een witte bes in de kleigrond gepoot (rondom van wilgentenen gemaakte iglo). Hard werken met een spade, maar ze zitten erin! Wij hebben ervaren wat er groeit en bloeit in het bos, ook al ziet het er nog niet uit als een bos. Ook hebben wij geproefd aan planten, zoals salie en zelfs de brandnetel! Genoeg regenwormen in de grond, dus er komt genoeg lucht in de grond en de planten hebben een goed gespreid bed. De wilgentenen hebben wij aan de onderkant de schors van verwijderd, de tenen in de grond zetten, om daarna de tenen aan elkaar te knopen. Het voedselbos wil een uitkijkpunt creëren, zodat wij beter naar de vogels kunnen gluren en de vogels minder snel wegvliegen. Over een paar jaar is dit helemaal dichtgegroeid, de fundering staat! 
Als afsluiter hebben wij zelfs een spitsmuis bewonderd, die een vrijwilliger per toeval ving, en in een kruiwagen konden de kinderen deze muis goed bekijken (zie 2e foto). Ook vlogen er een aantal ooievaars over. Wat een mooie ochtend hebben wij gehad.
 
vogelkijkpunt 300 200 Muis 1 300 200 vogelwaaier 1 300 200 worm op gezicht 300 200 vogelwaaier 2 1 300 200

 

jeugdverslag januari 2024

Wat kun je maken van karton, takken, elastiekjes, wasknijpers, wc rolletjes, pvc pijpjes en tape? Jawel, je eigen gemaakte knikkerbaan! Deze ochtend (14 januari) hebben de kinderen hun eigen creativiteit los laten gaan in het maken van een knikkerbaan. Wat een creativiteit, uitproberen en samenwerken hebben we gezien. Het resultaat is mee naar huis gegaan,.
 
René heeft de kinderen meegenomen in de wereld van vogelsVogels die we het hele jaar zien, maar ook winter- en zomergasten die door de vogeltrek bij ons in Nederland op bezoek zijn. Ook andere kenmerken van vogels zijn besproken, zoals vleugels (hoe vliegen ze?), veren (hoe houden ze zich warm?), vorm van snavels (wat eten ze?), vorm van poten (wat kun je daarmee op land en water?), maar ook de verschillende vormen van nesten (in een boom, op het water, tegen een muur). René heeft de kinderen uitgenodigd om mee te doen met de komende tuinvogeltelling, zodat ze deze ervaring in de praktijk kunnen oefenen. Deze jaarlijkse tuinvogeltelling staat het laatste weekend van januari centraal. Een half uur, vanuit je eigen huis, naar buiten kijken en tellen maar! Doen jullie ook mee? Meer informatie is te vinden op: Nationale Tuinvogeltelling | Vogelbescherming.

jeugd dec 2023

Op deze mooie zondagochtend (10 december) zijn we, in samenwerking met werkgroep Landschapsbeheer, wilgen gaan knotten in de Moerputten.
Jeroen van der Sluis vertelde hoe er veilig moest worden gezaagd. 
Na een uur waren er wel 6 wilgen geknot!
Van de afgeknipte "tenen" werd een afrastering gemaakt.
Vlechten, duwen, trekken....het was heel hard werken maar met een prachtig resultaat.
Als je op Deuterseweg loopt of fietst, zie je de afrastering staan!
 
Wil jij hier ook een keer naar toe?

november 2023

Een mistige zondagmorgen (12 november) was het wel en best een beetje fris. Dat maakte de "ontdekwandeling" over de Nulandse Heide er niet minder om.

Spechtengaatjes in de boom, kleine plantjes op de weide....overal waren kleine foto's van gemaakt en er werd goed gezocht naar de plekken waar de foto's genomen waren. Eenmaal op de schapenweide aangekomen, gingen we de hoogte van bomen meten met behulp van een stokje.

Gelukkig waren er na het uitvoeren van de opdrachten ook heel veel bomen om in te klimmen. Daar is flink gebruik van gemaakt!

 Nulandse heide - IVN 's-Hertogenbosch (ivn-s-hertogenbosch.nl)

jeugdgroep oktober 2023

Op deze aangename zondagochtend (8 oktbober) zijn de kinderen welkom geheten door vrijwilliger Rob Laas van het Heempark (een schiereiland aan de Zuiderplas). Rob heeft de kinderen verteld dat dit bos ruim 60 jaar oud is en er vele diverse bomen staan waar van alles leeft en groeit. De kinderen zijn op zoek gegaan naar paddenstoelen. Van een paddenstoel is alleen de bovengrondse vrucht zichtbaar, zoals een appel van een appelboom. Paddenstoelen hebben bomen nodig om te groeien en het ondergrondse deel, de schimmeldraden, is niet zichtbaar. Paddenstoelen wisselen via hun schimmeldraden 'ruilhandel' uit en geven voedingsstoffen door via bomen. Of zij gedragen zich als "vuilnismannen" van dood hout en rottend natuurlijk materiaal. De kinderen hebben meer dan 15 verschillende paddenstoelen gevonden, in alle vormen, maten en kleuren. Zelfs heksenboter gevonden, een mooie slijmzwam, met zijn gele kleuren! Daarna hebben de kinderen zelf, op een stuk grasveld, een heksenkring gemaakt. Vanuit één centraal punt, daar waar sporen van de schimmeldraden zijn gevormd en verspreiden, stond een stok in de grond. Om deze stok heen waren heel veel stokjes uitgezet in de grond. De kinderen zijn met touw, de schimmeldraden, aan de slag gegaan en hebben zij hun eigen bovengrondse world wide web gemaakt: met touw - zo laag mogelijk over de grond - de stokjes met elkaar te verbinden. Bij het eindpunt van elk touw stond een kind: een vliegenzwam die boven de grond uit komt! Prachtig om deze zelfgemaakte heksenkring te zien! Het laatste uur kropen de kinderen in de huid van de eekhoorn. Wat eet dit dier? Elk kind heeft nootjes, kastanjes en eikels verzameld die de eekhoorn graag eet. Per groepje zijn daarna de zakjes verstopt, zoals een eekhoorn het ook doet. Elk groepje kreeg de opdracht om de zakjes, van de andere groepjes, terug te vinden. Alle zakjes zijn gelukkig weer gevonden, er is genoeg eten te vinden voor eekhoorns en de kinderen hebben hun rugzak gevuld met mooie natuurervaringen! 

Meer lezen over paddenstoelen? Klik dan op deze link: Weetjes over paddenstoelen - IVN

Wat is/doet het IVN?

IVN 's-Hertogenbosch
IVN 's-Hertogenbosch is een vereniging met als doel natuur- en milieu-educatie.

Actieve vrijwilligers
IVN 's-Hertogenbosch bestaat uit actieve vrijwilligers. Onze vereniging kent zowel volwassen leden als jeugdleden.

Wat staan we voor?
Wij willen iedereen stimuleren de natuur te ontdekken rond de thema's beleving en educatie.

 

button lid worden button lid worden
button lid worden button lid worden button natuurbeleving voor bijzondere groepen

Facebook logo 150   facebookbutton

 

   

Contact met IVN 's-Hertogenbosch e.o.